Zingen in de Zorg wil zingen professionaliseren in de zorg. “Dat gebeurt al veel, maar als het besef groeit dat het zingen direct contact tussen de patiënt en haar buitenwereld bevordert, ontstaan er nieuwe mogelijkheden,” zegt eigenaar Maartje de Lint. Zij biedt educatie, advies en ondersteuning voor mensen die werken in de dementiezorg, mensen met dementie en hun naasten: “Aan huis, bij de mensen.” De Lint is zelf geschoold als klassiek zanger en heeft jaren op het podium gestaan. Tot ze zich met haar stem in wilde zetten voor de zorg. Maar waarom zingen?

De deken van dementie wordt even opgelicht en de persoon eronder komt weer tevoorschijn.

Ik zing dus ik besta
Tijdens de sessie van De Lint prijkt op de achtergrond het credo: “Ik Zing dus ik besta.” Dat is niet zomaar een draai aan Descartes’ ‘ik denk dus ik besta.’ “Zingen activeert,” zegt De Lint. “De deken van de dementie wordt even opgelicht, en de persoon eronder komt weer tevoorschijn. Hij krijgt de mogelijkheid weer in contact te komen met de wereld om hem heen. Mensen worden ook fysiek weer actief. Ik vind het dan mooi om Descartes te citeren en te zeggen: Ik Zing, dus ik besta.”

De Lint vraagt de workshopdeelnemers of ze weleens met muziek werken. Velen tonen interesse, maar benadrukken dat het voor hen nog onontdekt gebied is. Wijkverpleegkundige en casemanager Erika bijvoorbeeld, zegt in de chat dat ze vaak met een muziekje aan gaat dansen, ook voor haar vader met dementie, voor wie ze 25 jaar mantelzorger was: “Je ziet een lach komen en komt erachter of zij ook graag dansen.” Of Mattheo, student verpleegkunde, die stageloopt op de PG-afdeling en zich afvraagt wat muziek voor het welzijn van zijn patiënten kan betekenen. De Lint begint te vertellen over hoe haar het zingen voor mensen met dementie er in de praktijk uitziet. 

Zingen geeft een enorm gevoel van zingeving.

Zingeving
In een van de sessies, vertelt De Lint, laat ze een man met dementie haar dirigeren. Door hem de regie te geven bloeit de man helemaal op: zijn stemming wordt direct opgewekter. Bovendien blijken zijn herinneringen gekoppeld aan de klanken die hij hoort. Op deze manier zijn de mensen zeer bereid te praten na het zingen. Het maakt hun herinneringen en gevoelens als het ware los, op een sociale manier. Ze willen weer contact maken met hun eigen lichaam (omdat de adem geactiveerd wordt, en ze hun eigen stem horen en voelen) en de buitenwereld. “Het geeft een enorm gevoel van zingeving,” zegt De Lint. 

Ook kun je met muziek mensen hun geheugen raken. Als je mensen helpt zoeken naar liederen die ze kennen, bijvoorbeeld uit de tijd dat zij zelf tussen de 15 en 25 jaar waren, leer je hun in contact te komen met hun eigen “muzikale erfenis.” Zo wordt het zingen ook een manier om vast te houden aan herinneringen. 

Voor elkaar zingen
De Lint breekt de groep op, en deelnemers van de workshop worden naar een ruimte gebracht om voor elkaar te zingen. Want zingen, dat moet gewoon gedaan worden. De Lint laat de deelnemers zelf ervaren wat het is om voor iemand te zingen, of als er juist voor je gezongen wordt. Ze stelt een aantal simpele liederen voor, zoals Amazing Grace, die de groepsleden in tweetallen voor elkaar zingen. Het enige verschil is dat men zich eerst aan elkaar voorstelt, en de tekst, bijvoorbeeld het woord ‘grace’, dan vervangt met de naam van de ander. Hoe is het om op deze manier contact met elkaar te maken? Wat doet het zingen in het sociale contact?

Voordat de workshop ten einde is reageren de deelnemers in de chat vol verwondering en enthousiasme. “Ik werd er vrolijk van en wilde gelijk dansen omdat het speciaal voor mij was,” schrijft Erika. Garzon zegt: “Ik vond het heel fijn, het geeft een gevoel van herkenning, ik wilde meer horen.” Eline: “Je voelt je direct aangesproken!” Mattheo beaamt: “het wekte positieve gevoelens bij mij op.”

De Lint bedankt iedereen voor hun warme reacties en benadrukt: zing voor je cliënten!