"Er is natuurlijk veel bedacht om de kloof te overbruggen, maar instrumenten helpen de ene keer wel en de andere keer niet. We weten niet zo goed waarom en daarom wilde ik daar onderzoek naar doen." 

Uitgangspunt in het onderzoek van Zomerplaag is het onderscheid tussen kennis met een grote K en kennis met een kleine k. Die eerste is kennis die is vastgelegd in wetenschappelijke publicaties, richtlijnen en methodieken, die tweede is kennis die voortdurend in ontwikkeling is, kennis die we opdoen door onze persoonlijke ervaringen. "En die kennis is op de werkvloer minstens zo belangrijk als kennis met een grote K", stelt Zomerplaag.

Defensief gedrag
Werknemers met een onderzoekende houding creëren dat soort kennis, stelde de onderzoeker vast. "Ze zijn in staat om een echte verbinding te maken met de cliënt, waardoor er nieuwe inzichten en nieuwe perspectieven ontstaan." 

Maar hij zag ook andere patronen. "Soms ontstaat er defensief gedrag, dat leidt tot weerstand en protest bij de cliënt, wat weer leidt tot een gevoel van machteloosheid en miskenning bij de werknemer." 

Beide patronen bevestigen elkaar: door een gevoel van machteloosheid wordt iemand nog defensiever, terwijl iemand met een open houding zich meer zal openstellen door de nieuwe inzichten die hij krijgt. 

Je verdiept je in de ander zonder je eigenheid te verliezen.

Onder spanning
Zomerplaag heeft een verklaring voor defensief gedrag. "Om vat te krijgen op de wereld om ons heen ontwikkelen we routines, structuren, gewoontes, ideeën en opvattingen. Die kunnen onder spanning komen te staan als er een beroep op ons wordt gedaan en krijg je dat patroon van defensief gedrag, waaronder de ontwikkeling van de kennis met een kleine k stokt." 

De onderzoeker introduceert het concept ‘de derde positie’, dat afkomstig is uit de psycho-analyse en ervoor kan zorgen dat die ontwikkeling van kennis met een kleine k niet stokt. "Als je gebruik maakt van de derde positie zoek je naar iets dat je gemeenschappelijk hebt. ‘Laten we er samen voor zorgen dat het een mooie dag wordt’, is hiervan een voorbeeld. Je verdiept je in de ander zonder je eigenheid te verliezen, maar er is wel inzet nodig van beide kanten: je kunt niet in je eentje een derde positie creëren." 

Verschillende opvattingen
En dan is er nog het samenspel tussen kennis met een grote en kennis met een kleine k. Zomerplaag heeft een paar aanbevelingen: "Maak mensen ervan bewust dat onze kennis niet volledig is en dat ook nooit zal zijn. In de wetenschappelijke artikelen staan de beperkingen van een onderzoek vaak wel genoemd, maar die hoor je vaak niet meer bij het uitdragen van de kennis."

Daarnaast adviseert hij om de interactie tussen mensen met verschillende opvattingen te bevorderen en te helpen bij het vinden de derde positie. "Zoek naar nieuwe perspectieven en breng de ontwikkeling, verspreiding en toepassing van kennis dichter bij elkaar."